Góra św. Anny Samotrzeciej zdobyta!Dokładnie 50 osób pielgrzymowało 11 czerwca na Górę św. Anny w opolskim. Byliśmy na Kalwarii, gdzie w rolę klucznika wcielił się Janusz, ofiarnie biegiem otwierając i zamykając kilkanaście kaplic i kościołów. W międzyczasie były też czereśnie prosto z drzewa. Zdobyliśmy też papieski ołtarz. W południe Msza św. w Domu Pielgrzyma. A po niej rosół, rolady, modra kapusta i kluski śląskie. Po uczcie dla ciała, uczta dla ducha. O sanktuarium i figurze św. Anny opowiedział nam jeden z ojców franciszkanów opiekujący się sanktuarium. A na deser powstańczy pomnik i olbrzymi skalny amfiteatr…

 

 

Góra Świętej Anny to najwyższe wzniesienie grzbietu Chełma na Wyżynie Śląskiej o wysokości 408 m n.p.m. Wysokość względna mierzona od dna doliny Odry (przepływającej w odległości 6,7 km) wynosi około 220 m. Na szczycie i stokach wzgórza znajduje się wieś o tej samej nazwie. Pierwotnie góra zwana była Górą Chełmską lub Chełmem. 27 mln. lat temu był to wulkan. Na południowym stoku wzgórza istnieją nieczynne kamieniołomy: nefelinitu (Rezerwat przyrody Góra Św. Anny) oraz dwa wapienia.

Obecnie na Górze św. Anny znajduje się bazylika i sanktuarium, z figurką św. Anny Samotrzeciej (XV wiek) z jej relikwiami, franciszkański zespół klasztorny z Rajskim Placem (dziedzińcem arkadowym) z lat 1733-1749, na którym stoi 15 stuletnich konfesjonałów, jest także grota wykonana na wzór groty z Lourdes oraz 40 kaplic kalwaryjnych z lat 1700-1709. Na szczycie Góry św. Anny zbudowano w latach 80. XV wieku klasztor i kościół, który od XVIII wieku jest ważnym centrum pielgrzymkowym.

Góra św. Anny była miejscem walk w czasie III powstania śląskiego (1921 r.). W 1983 roku był tu św. Jan Paweł II (odprawił nieszpory). W cieniu papieża był kard. Józef Ratzinger.

Pomnik i amfiteatr na Górze Świętej Anny

Pierwotnie w miejscu dzisiejszego amfiteatru znajdował się kamieniołom o nazwie Kuhtal (Krowiok) z którego wydobywano wapienie. Całość była połączona konną kolejką wąskotorową ze Zdzieszowicami. Wydobycia ostatecznie zaprzestano po I wojnie światowej. W okresie III powstania śląskiego w okolicy Góry Świętej Anny doszło do krwawej bitwy pomiędzy powstańcami a Freikorpsem, zakończonej ostatecznie zwycięstwem Niemców. W 1934 r. właścicielka tego terenu, hrabina von Francken-Sierstorpff z Żyrowej, przekazała dawny kamieniołom NSDAP. Nowe władze niemieckie postanowiły upamiętnić Niemców poległych w 1921 r. i już w tym roku rozpoczęto przebudowę kamieniołomu na amfiteatr. Obiekt miał 7 tys. miejsc siedzących i 20 tys. stojących. Nad krawędzią amfiteatru powstawało mauzoleum ku czci pięćdziesięciu jeden (lub pięćdziesięciu) Niemców poległych zarówno w bitwie o Górę Świętej Anny jak i w okolicy. W dole amfiteatru wybudowano niewielką estradę oraz postument flagowy, a w celu właściwego odwodnienia w ziemi powstał labirynt tuneli, w których mieszkają dzisiaj nietoperze.

W styczniu 1945 w okolicy pojawiła się Armia Czerwona. Niemieckie mauzoleum było negatywnie postrzegane przez sowieckich żołnierzy i polskie władze, więc jesienią zostało wysadzone przez saperów wraz ze znajdującymi się w środku sarkofagami. Przed wysadzeniem mauzoleum wyciągnięto z sarkofagów ołowiane trumny, a same szczątki niemieckich żołnierzy wysypano na cmentarzu na Górze Świętej Anny. Nowe władze polskie, które administrowały teraz tym terenem, postanowiły wybudować nowy pomnik, tym razem upamiętniający powstańców. 16 sierpnia 1946 wybrano projekt Xawerego Dunikowskiego. Początkowo pomnik miał skupiać się na upamiętnieniu powstańców, ale w 1947 wojewoda Aleksander Zawadzki polecił uwzględnić historię walk o polskość Śląska – od czasów piastowskich aż do II wojny światowej. Powstania śląskie stały się więc tylko jednym z wielu tematów. W okresie Polski Ludowej amfiteatr był miejscem masowych uroczystości podkreślających polskość Górnego Śląska. Po 1989 zmienił się charakter takich imprez – zaczęła się pojawiać na nich mniejszość niemiecka oraz wspólne gesty pojednania.